W myśl art. 2 pkt 5 ustawy, ratownikiem wodnym jest osoba, która łącznie spełnia następujące warunki:
1) Posiada wiedzę i umiejętności z zakresu ratownictwa wodnego i technik pływackich oraz inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym;
2) Spełnia wymagania określone w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.), tj.:
a) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
b) jest zatrudniona lub pełni służbę w jednostkach współpracujących z systemem – Państwowe Ratownictwo Medyczne, lub jest członkiem tych jednostek,
c) posiada ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika,
d) jej stan zdrowia pozwala na udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy;
3) jest zatrudniona lub pełni służbę w podmiocie uprawnionym do wykonywania ratownictwa wodnego lub jest członkiem tego podmiotu.
Zaznaczenia wymaga to, że obowiązujące przepisy nie upoważniają jakiegokolwiek podmiotu do nadawania tytułu ratownika wodnego.
W ocenie MSW ukończenie szkolenia ratowników wodnych pozwala na zdobycie przez uczestnika tego szkolenia wiedzy i umiejętności z zakresu ratownictwa wodnego. Stosownie do zapisów załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym (Dz.U z 2012 r., poz. 747) podmiotowi uprawnionemu do wykonywania ratownictwa wodnego prowadzącemu szkolenie przysługuje prawo (i obowiązek) opracowania regulaminu organizacyjnego szkolenia oraz zasad i trybu naboru osób przewidzianych do szkolenia. Wydaje się – biorąc pod uwagę przepis art. 15 ust. 1 w zw. Z art. 2 pkt 5 ustawy, że przedmiotowe szkolenia powinny być dedykowane osobom, które spełniają wymagania określone w definicji ratownika wodnego, w szczególności co do spełniania warunków określonych w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.) oraz bycia osobą zatrudnioną lub pełniącą służbę w podmiocie uprawnionym do wykonywania ratownictwa wodnego lub bycia członkiem tego podmiotu (lub są w trakcie uzyskiwania tych uprawnień, w szczególności w trakcie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy).